او نینگ  اولغه یش ییللری  ادبیات اهلی دوره سیده کیچدی . 1808 ییلی ناربوته باینینگ اوغلی  عمر خان بیلن عایله قوردی . 1810 ییلگچه مرغیلان ده ، اوندن کیین عمری نینگ آخریگچه قوقانده یشه دی . ماه لر آیم محمد علی خان  و سلطان محمد خان اسملی اوغیل لر تربیه له دی . امیری تخلصی بیلن  عجایب  شعرلر یره تگن  امیر عمر خان  1822 ییل ده وفات  ایتب ، عمر یولداشی نادره نی یلغوزله تیب کیتدی .

ایریک شاعر  امیری بیلن بیرگه  اوتکرگن  حیات  دوری  نادره قسمتی نینگ بختلی  آنلرینی تشکیل ایتدی . بو  دور ده او تورموش لذت لریدن بهره مند ایدی . فرزند تربیه له دی ، طبیعت و حیات گوزه لیک لرینی تره نم  ایتگوچی  عجایب شعرلر یازدی . بیراق امیر  عمر خان نینگ ناگهانی اولیمی  توپیلی نادره  نظمیده گی شاد لیک و بخت تویغولری  اورنینی  الم و ایریلیق  اضطرابلری ایگه له دی . حقیقی  عشق تصویری کوچیدی ، تصوفی رمز و تیمثال لر  کوچیدی . ساغینچه و ارمان  ناله لری رواج  تاپدی . ماه لر آیم بدیعی ایجاد بیلن استای دل شغل لندی . نادره ، محزونه ، کامیله تخلص لری بیلن شعرلر یازیب ، مکمل  دیوان یره تیشگه میسر بولدی .

امیر عمر خان وفاتیدن  کیین نادره دولت ایشلریده هم باش- قاش بولدی ، بو باره ده اوغلی  محمد علی خان گه حامی لیک قیلدی . او اجتماعی عمرینی  ایزگو  ایشلرگه سفربر ایتدی . شاعره نینگ  منه بو دانا  غزل لری  اونینگ  اجتماعی  فعالیتی ده  اوزی نینگ عملی  افاده سینی  تاپدی .

خوشا عاقل کی ، ایلب یخشی لیک  بنیادینی  محکم

اوتــــر ده ی رو فـــانـــــــی دن اوزیـــــنـــــــی  ایـلــب

نادره ایزگو ایشلر بنیاد  ایتدی و اوتر دنیاده یخشی نام قالدیردی . ماه لر آیم  نادره اسلام دینی گه  صمیمی اعتقاد  قویگن ، تصوف مسله سیگه مهر  باغله گن  کامل  مسلمان  شاعره ایدی. او اسلام و تصوف یونه لیشیده کته  کتاب لر یره تمه گن ، تفکر  تاریخیده ایز قالدورگیلیک کشف و کرامت لر کورستمه گن بولسه ده ، اجتماعی  فعالیتینی بو ایزگو یولده شو قدر فدایی لیک بیلن سفربر ایتدیکی ، اونینگ سعی حرکتی بیلن  دین همده ملت  تکاملی  اوچون  طبعی شرایط وجودگه  کیلدی . شاعرنینگ عملی فعالیتی  نظری  و معرفی  یوتوقلر عاملی بولدی  .

نادره اوشبو تاریخی خدمتلرینی  دیوانی  دیباچه سیده افتخار و قانیقیش حس لری بیلن یازه دی. «علمای دین رواج لریگه امداد یتکوردیم ، تا شعری شریف رواج تاپدی ، زهد اهلیگه  اخلاص  و عقیدت ظاهر قیلدیم ، تا دین  و ملت کامل تاپدی . فضل و دانش قبله سیگه  شفقت  و  مرحمت دین  اونچه  عنایت لر کورگزدیم کیم اعتبار درجه سیگه  تره قی قیلدیلر . محتاج و گدا لرنی طلب لریگه ایتکوریب ، کرم  و احسان ایشیکیدین نا امید یوبارمه دیم . موشفع شریفی  و کتب دینی و رسیلی  یقینی  کوپ یازدوردیم . برچه سینی خالصا الله وقف قیلدیم ». بونده ی  افتخار  اظهاری  نادره  غزل لریده هم  صدا بیره دی .

دین نادره دن کمال تاپدی

اقـبـال رفیق و مـلکی آباد

یوقاریده گی سینگری  ثواب  ایشلرینی  عمل گه آشیریش  نادره  فعالیتی نینگ  قطعی شاعریگه  ایلنگن ایدی . اونینگ :

ایـلـه گـیل آباد تـوفـیق و  عدالت ملـکینی

کامیله ، مولا  یولیده  همتی  مردانه توت

بیتی مذکور شاعرنینگ بدیعی  افاده سیدیر .

اما ناساز  اجتماعی محیط نادره گه وفا قیلمه دی . جمعیتده گی ایاوسیز  کوره ش  ماه لر آیم سینگری  نادر  صنعت کارلرنی  اوز منفعتی  یولیده قربان قیلدی . عقل و دانش و ایزگو فضیلت لر صاحبی  نادره ی دوران  نامی بیلن شهرت قازانگن  شاعره 1842  ییلی  قوقان  باسیب  آلینگن  پیتده  امیر  نصرالله  تمانیدن  اوغیل لری  محمد علی خان ، سلطان محمد خان ، محرم لری خوش حال بی بی ، نار بی بی ، عایشه بی بی لر بیلن بیرگه قتل قیلیندی .

ماه لر آیم  نادره  :

جلـوه  کــورسـتدی چـو اول سـروی دل آرا بــاغ ارا

چشمه ی قمری  بولدی  بیر  چشم تماشا باغ ارا

سـورمـگـون چشم نظر  سالدی گلستان   اهلینه

حسرتینگـدین قـالـدی نـرگس کـوزی شهلا باغ ارا

عـارضـی گـلـگون ایله قیلدی چمن ساری خرامان

گـل یـقـاسین چـاک  ایـلـب بـولـدی  رسوا بـاغ ارا

سـرو گـل رخسـاریـم ایـلـه بـزم عشرت دیب بهار

سـرو بـیـرلـه گــلـدیـن  ایـتـدی جـام مـیـنا باغ ارا

لاله ینگلیغ داغ بولدی  گل جمـالی  رشکـیـدیـن

داغـلـیـق گـل لـردین  اولـدی سـیر صحـرا باغ ارا

نخل قیلدی قدی خجلتیدین بولدی سؤ سرو روان

ایـلـدی  فـــواره لـــر جـــــاری ســرا پــا بـــاغ  ارا

سیر اوچـون قویغـی قدم دیب سبزۀ خوابیده دین

هـــر طــرف بیر فــرش مخمل دور  محیـا بـاغ  ارا

کــوردی  اول ســـــرو دل آرا قــامـتی مـوزونـینی

ســـرو قـــدین قـیـلـدی قـمـری لر تـمـنا  باغ  ارا

سین بوکون خندان سن ای گل نادره دلدار سیز

یــغـلـمـاقـدین دور بــولــوت لـردیـک محیـا باغ ارا

تیارلاوچی داکتر عزیز الله فاریابی ، اوزبیگیم وبلاگی دن آلیندی